Nurkowanie techniczne to jeden z najbardziej ekscytujących i wymagających rodzajów nurkowania. Daje ono możliwość eksplorowania głębin, wraków, jaskiń i innych, trudniejszych środowisk. Aby zapewnić sobie maksymalne bezpieczeństwo i komfort podczas tych trudniejszych nurkowań, niezbędne jest posiadanie odpowiedniego sprzętu. Dwie popularne konfiguracje butli to twinset i sidemount. Choć obie zapewniają większą autonomię i bezpieczeństwo, różnią się od siebie konstrukcją i przeznaczeniem. W tym artykule przyjrzymy się dokładniej obu tym opcjom, ich zaletom, wadom oraz zastosowaniu w różnych warunkach nurkowych.
Czym jest twinset?

Twinset to konfiguracja, w której nurkowie korzystają z dwóch butli połączonych specjalnym systemem zwanym manifoldem i obejmami, co pozwala im na równoczesne korzystanie z dwóch źródeł gazu. Butle są ustawione obok siebie, na plecach nurka, co sprawia, że konfiguracja ta zapewnia odpowiednią stabilność, szczególnie w nurkowaniach technicznych. Twinset daje nurkowi dużą autonomię, ponieważ posiada dwie butle, co zwiększa bezpieczeństwo na głębokości. Jest to jeden z najczęściej stosowanych systemów w nurkowaniu głębokim oraz wrakowym.
Butle w konfiguracji twinset zazwyczaj mają pojemność 12 litrów, choć mogą występować różne warianty pojemności, od 2x8l do 2x15l, zależnie od potrzeb nurka. Twinset idealnie sprawdza się w długich nurkowaniach technicznych, ponieważ zapewnia odpowiednią ilość powietrza i możliwość manewrowania w sytuacjach awaryjnych.
Zalety twinsetu:
- Większa autonomia i bezpieczeństwo – Dzięki dwóm butlom, nurkowie mogą kontynuować nurkowanie nawet w przypadku awarii jednej z nich.
- Stabilność i wygoda – Umiejscowienie butli na plecach sprawia, że nurkowie mają stabilność w trakcie nurkowania. Jest to szczególnie istotne przy długich nurkowaniach w wymagających warunkach.
- Doskonały do nurkowań głębokich i wrakowych – Dzięki większej pojemności butli, konfiguracja ta jest idealna dla nurków technicznych, którzy planują nurkowania na większych głębokościach, gdzie wymagane są większe zapasy gazu.
Wady twinset:
- Ciężar: Twinset wiąże się z dużym obciążeniem pleców, ponieważ dwie butle, sprzęt i cała konfiguracja generują dodatkową wagę, która może być utrudnieniem podczas dojścia do nurkowiska, czy męcząca podczas długotrwałego nurkowania.
- Mniejsza mobilność w ciasnych przestrzeniach: Ze względu na umiejscowienie butli na plecach, twinset nie jest idealny w wąskich jaskiniach czy wrakach, gdzie mobilność jest kluczowa. Choć jest stosunkowo stabilny, może utrudniać manewrowanie w ograniczonej przestrzeni.
- Trudność w transporcie: Z racji swojej wielkości i wagi, twinset jest mniej poręczny, co sprawia, że transportowanie go na powierzchni może być trudniejsze.
Czym jest sidemount?
Sidemount to konfiguracja, która pozwala na noszenie butli po bokach nurka, zamiast tradycyjnego ustawienia na plecach. Butle są zamocowane do specjalnych uprzęży, a węże połączone z automatem oddechowym umieszczone są w odpowiednich miejscach, aby zapewnić swobodę ruchów i komfort nurkowania. Sidemount jest popularną konfiguracją w nurkowaniu jaskiniowym oraz wrakowym, gdzie często przestrzeń jest ograniczona, a mobilność odgrywa kluczową rolę. Jest to również preferowana opcja dla osób, które chcą zminimalizować obciążenie pleców.

Butle w konfiguracji sidemount mają zazwyczaj mniejszą pojemność niż w twinsecie, co pozwala na łatwiejsze poruszanie się pod wodą. Typowa pojemność butli to 11,1 litrów zazwyczaj w wersji aluminiowej. Mniejsze butle są idealne do nurkowań w ciasnych przestrzeniach, gdzie mobilność jest kluczowa.
Zalety sidemountu:
- Większa swoboda ruchów – Butle umieszczone po bokach zapewniają większą mobilność, co jest szczególnie istotne w wąskich jaskiniach czy wrakach.
- Mniejsze obciążenie pleców – Dzięki umiejscowieniu butli po bokach, nurek nie czuje tak dużego ciężaru na plecach, co sprawia, że długie nurkowania stają się bardziej komfortowe.
- Lepsza kontrola nad sprzętem – W konfiguracji sidemount butle są łatwo dostępne i umożliwiają szybszą reakcję w razie potrzeby przełączenia gazów lub naprawy awarii.
Wady sidemount:
- Potrzebna precyzja przy konfiguracji: Sidemount wymaga dokładnego ustawienia butli i odpowiedniej kalibracji, aby zapewnić równowagę i wygodę. Niewłaściwie zamontowane butle mogą powodować nierównowagę, co wpływa na komfort nurkowania. Przed każdą wyprawą należy dokładnie sprawdzić wszystkie elementy konfiguracji.
- Potrzebne jest doświadczenie: Dla osób początkujących, sidemount może wydawać się trudniejszy do opanowania. Ze względu na potrzebę umiejętności manipulowania butlami po bokach oraz konieczność przełączania gazów, ta konfiguracja wymaga większego doświadczenia i umiejętności technicznych.
- Trudniejsza konfiguracja i obsługa – w przypadku nurkowań technicznych i korzystania z wielu butli stage.
- Mniejsza pojemność butli: Choć butle sidemount są bardziej poręczne, to mają mniejszą pojemność niż w przypadku twinsetu. Oznacza to, że przy długotrwałych nurkowaniach może być konieczność częstszego przełączania gazów, co wymaga dodatkowych umiejętności i planowania.
Dla kogo jest twinset, a dla kogo sidemount?
Twinset:
- Dla nurków głębinowych – Idealny do nurkowań na większych głębokościach, gdzie potrzebny jest dłuższy czas nurkowania oraz większa autonomia gazu.
- Dla osób preferujących stabilność – Dzięki umiejscowieniu butli na plecach, twinset jest bardziej stabilny, co czyni go dobrym wyborem na długotrwałe nurkowania techniczne.
- Dla nurków wrakowych – Dla osób, które planują nurkowanie w głębokich wrakach, twinset jest najlepszą opcją.
- Dla nurków, którzy cenią sobie prostsze rozwiązania i mniej angażujące nurka.
Sidemount:
- Dla nurków jaskiniowych – Sidemount to najlepsza konfiguracja dla osób nurkujących w wąskich przestrzeniach, takich jak jaskinie, gdzie wymagana jest większa mobilność.
- Dla osób szukających mniejszego obciążenia – Jeśli preferujesz mniej obciążającą konfigurację, sidemount może być dla Ciebie lepszą opcją, ponieważ zmniejsza obciążenie pleców.
- Dla nurków technicznych preferujących lekką konfigurację, gdzie transport do nurkowiska twinsetu byłby zbyt dużym obciążeniem.

Podsumowanie
Wybór pomiędzy twinsetem a sidemountem w dużej mierze zależy od rodzaju nurkowania, które planujesz, oraz od Twoich osobistych preferencji i doświadczenia. Twinset to doskonała opcja dla nurków głębinowych, wrakowych i tych, którzy preferują większą stabilność i większą autonomię. Mimo to, wiąże się z większym ciężarem i może być mniej wygodne w ciasnych przestrzeniach. Sidemount, z kolei, oferuje większą mobilność i elastyczność, szczególnie w wąskich przestrzeniach, jak jaskinie czy wąskie wraki. Jednak wymaga to większej precyzji i doświadczenia w obsłudze butli.
Wszystko zależy od tego, jaki typ nurkowania preferujesz i jakie są Twoje potrzeby. Niezależnie od wyboru, każda z tych konfiguracji oferuje wyższy poziom bezpieczeństwa, autonomii i komfortu, co czyni je idealnymi dla nurków technicznych.